Tıbbi adıyla dismenore, bazı kadınlarda adet döngüsünün başlangıcında veya süresince şiddetli karın ve kasık ağrısı olarak kendini gösterir. Adet döneminde rahim kasılmaları yoğunlaşır ve bu kasılmalar rahim duvarında prostaglandin adı verilen kimyasalların salgılanmasına neden olur. Ağrılı adet ve ishal, prostaglandinlerin bağırsak hareketlerini etkilemesiyle aynı dönemde görülebilir.
Ağrılı Adet ve İshal Patofizyolojisi
Ağrılı adet, tıbbi adıyla dismenore, adet döneminde yaşanan şiddetli karın ve kasık ağrılarıdır. Bu durum rahim kaslarının yoğun kasılması sonucunda meydana gelir.
Adet döngüsü boyunca rahim kaslarında bazı kimyasallar salgılanır ve bu durum ağrılı adet döngüsüne yol açar. Rahim kasılmaları arttıkça vücutta başka etkiler de ortaya çıkabilir. Bu etkiler sindirim sistemi üzerinde belirgin hale gelir.
Adet sırasında sindirim sisteminde hareketlilik artar. Bazı bireylerde ishal gibi belirtiler gelişir. Rahim kasılmaları yoğunlaştıkça bağırsak hareketleri de hızlanır. Hormonlar bağırsak hareketlerini hızlandırır ve sindirim sistemini etkiler.
Düşük progesteron seviyeleri bağırsak kaslarının hareket hızını artırır. Bu durum ishale sebep olabilir. Ağrılı adet döneminde bağırsak hareketleri hızlanarak karın ağrısına yol açar. Ağrılı Adet ve İshal genellikle adet döneminin ilk günlerinde ortaya çıkar. Bağırsak hareketlerinin düzensizleşmesi adet dönemi boyunca görülen yaygın bir durumdur.
Bağırsak hareketlerindeki artış kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu durumda beslenmeye dikkat etmek önemlidir. Düzenli su tüketimi bağırsak hareketlerinin dengelenmesine katkı sağlar. Hormon seviyelerindeki değişiklikler dikkatle izlenmelidir. Gerekli durumlarda önlem alınmalıdır.
Ağrılı Adet ve İshal Prostaglandin Mekanizması
Prostaglandin adı verilen kimyasallar adet döneminde rahim kaslarının yoğun şekilde kasılmasına yol açar. Rahim kaslarının şiddetli kasılması ağrıyı artırır ve sindirim sisteminde de çeşitli belirtilere neden olur.
Prostaglandinler bağırsak kasılmalarını etkileyerek bağırsak hareketlerini hızlandırabilir. Bu etki bağırsak hareketlerinin artmasına yol açar ve bazı bireylerde adet döneminde ishale neden olur. Sindirim sistemi üzerindeki bu etki mide ve bağırsaklarda kramp ve gaz gibi belirtilerin görülmesine yol açar. Adet dönemi başladığında prostaglandinler devreye girerek bağırsak hareketliliğini artırır.
Bağırsak kasılmaları hızlandıkça mide ve bağırsak sisteminde gerilim hissi ortaya çıkar. Sindirim sistemi kasları hareket hızını artırarak dışkının hızlı ilerlemesine yol açar. Bu durum adet döneminde bağırsak hareketlerinin hızlanması sonucunda ishale yol açar. Ağrılı Adet ve İshal bu nedenle sıklıkla aynı dönemde gözlenir.
Adet sürecinde prostaglandinler bağırsak hareketlerini etkiler ve belirgin hale getirir. Bağırsakların hızlı boşalması su kaybı ve halsizlik gibi etkilere yol açar. Prostaglandin seviyesi adet döngüsünün ikinci yarısında düşer. İlk günlerde daha yüksek olan prostaglandinler bağırsak kasılmalarını şiddetli hale getirir.
Beslenme düzenine dikkat etmek bağırsak hareketlerinin rahatlamasını sağlar. Lifli gıdalardan kaçınmak bu sürecin kolay geçmesine katkıda bulunur. İshal devam ederse doktora başvurulmalıdır. Hormon değişiklikleri dikkatle izlenmeli ve gerekli durumlarda doktor müdahalesi alınmalıdır.
Ağrılı Adet ve İshal Klinik Yönetimi
Ağrılı adet döneminde ishal belirtileri kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkiler ve günlük aktiviteleri zorlaştırır. Adet ağrısı ve ishal yönetimi için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu tedavi yöntemi ishal belirtilerini de azaltır.
Adet döneminde beslenmeye özen göstermek önemlidir. Lifli gıdalar bağırsak hareketlerini hızlandırabileceğinden bu dönemde uzak durulmalıdır. Su tüketimi artırılmalı sindirimi rahatlatıcı yiyecekler tercih edilmelidir. Kafein ve asitli içecekler sindirim sistemini olumsuz etkileyebileceğinden tüketilmemelidir.
Yoga ve hafif egzersizler kas gerginliğini azaltır. Bağırsak düzenini korumak için probiyotik takviyeler önerilebilir. Ancak probiyotik kullanımına başlamadan önce doktor tavsiyesi gereklidir.İshal uzun süre devam ederse doktora danışılmalıdır. Adet döneminde ağrılı adet ve ishal belirtilerinin yönetimi kişinin yaşam kalitesini yükseltir.